Diyabetik ayak

Diyabet

Diyabet diğer adıyla şeker hastalığı vücudumuzda midenin arka kısmında bulunan pankreasın yeterli miktarda insülin hormonu üretememesi ya da üretilen insülin hormonunun etkili bir şekilde kullanılamaması sonucu oluşan ve ömür boyu süren bir hastalıktır.

Kan şekeri kontrolünün uzun vadede sağlanamaması

1. Sinir uçlarının hasar görmesine,

2. Küçük ve büyük damarlarda dolaşım problemine neden olur.

Besinler vücudumuza alındıktan sonra sindirim sisteminde şekere dönüşerek kana karışır. Kandaki şeker insülin hormonu yardımı ile hücre içerisine girerek enerji olarak kullanılır. Ancak, diyabetli kişilerde vücutta insülin hormonu eksik ya da yetersiz olduğundan şeker hücre içerisine giremez ve enerji olarak kullanılmaz. Sonuç olarak kandaki şeker düzeyi yükselir. Bu duruma hiperglisemi veya yüksek kan şekeri denir. Yüksek kan şekeri vücuda çok büyük zararlar verebilir.

Diyabetik ayak, bu zararların eğitim ve düzenli kan şekeri kontrolü ile önlenebilenlerinin başında gelmektedir.

Diyabetin kontrolüne yönelik eğitim multidisipliner bir ekip çalışması işidir. Bu ekibin içinde diyabet hemşiresi ve diyetisyen bulunmalıdır.

Hastalara ilk diyabet eğitimi diyabet eğitim hemşiresi ve diyet uzmanı tarafından verilmelidir.

Eğitim programı; hastalığın belirti ve bulguları, takip ve tedavisi, hiperglisemi, hipoglisemi ve hemoglobin A1C (A1C)’nin anlam ve önemi, kan şekeri ölçüm cihazının kullanımı, evde kan şekeri izlemi, akut ve kronik komplikasyonlar ve bunlarla ilgili olarak yapılması gerekenler, kişisel bakım, ayak bakımı, egzersiz ve beslenme programları ve genel sağlık önerileri gibi konuları içermelidir. Eğitimler sırasında görsel ve işitsel amaçlı broşürler, kitaplar, slayt ve video gösterimleri kullanılmalıdır.  Cihaz kullanımları ile ilgili birebir uygulamalar yaptırılmalıdır.

Ülkemizde eğitim ve araştırma hastanelerinde ve tıp fakültesi hastanelerinde diyabetik hasta takibine yönelik özelleşmiş ekipler ve poliklinikler sınırlı sayıda da olsa hizmet vermeye devam etmektedirler.

Diyabetik ayağın tanınıp uygun şekilde tedavisi ve takibinde AİLE HEKİMİNİZE görevler düşmektedir.

Aile sağlığı merkezinde aile hekiminizi her üç ayda bir ziyaret ediniz.

Ziyaret esnasında eski tetkiklerinizi beraberinizde bulundurmanız yararınıza olacaktır.

Hafızalı bir şeker ölçüm cihazınız varsa son yaptığınız ölçümleri hekiminizle paylaşınız. Eğer böyle bir cihaza sahip değilseniz şeker ölçümlerinizi bir kağıda not alarak aile sağlığı merkezine getiriniz.

Diyabetik ayak, fark edilmediği takdirde ilerleyici uzuv hasarlarına ve uzuv kaybına neden olur. Bu konuda bilinçli olunuz.

**Hastalığınızın ne olduğunu biliyor musunuz ?

**Kan şekeri yüksekliği ve düşüklüğü hakkında bilgi sahibi misiniz ?

**Kan şekerinizin düşüşünü hissedebiliyor musunuz ?

**Kan şekeriniz düştüğünde ne gibi önlemler almanız gerektiğini biliyor musunuz ?

**Ayak parmaklarınızı , tırnaklarınızı düzenli olarak kontrol ediyor musunuz ?

**Tırnaklarınızda oluşabilecek hastalığa dair değişikliklerin ne olduğu konusunda bilgi sahibi misiniz ?

**Tırnaklarınızda batma olmaması için nasıl kesmeniz gerektiğini biliyor musunuz ?

**Diyabetik hastalara özel ayakkabılar var . Bunlardan haberdar mısınız ?

**Uzuvlarınızı nasıl korumanız gerektiğini biliyor musunuz ?

** Uzuvlarınızda yanma , donma, uyuşma, karıncalanma hissi var mı ?

** Dengenizi sağlamakta güçlük çekiyor musunuz ?

**Kulak çınlaması veya ağır işitme  yaşıyor musunuz ?

**Görme bulanıklığınız mevcut mu ?

Unutmayınız ; Hastalığı hakkında yeterli bilgi sahibi olanlarda kan şekeri kontrolü bilgi sahibi olmayanlara göre daha iyi yapılabilmektedir.

İyi şeker kontrolü , hastalığın zararlarından korunduğunuz uzun ve konforlu bir yaşam demektir .